Eigenlijk hoor je wel overal hetzelfde terug: supply chains moeten toekomstbestendig zijn. Maar wat houdt dat dan precies in? Wat vandaag nog een goed functionerende supply chain is (ik denk aan grootschalige voorraadhoudende retail DC’s), kan dat over een paar jaar nog steeds zijn. Echter, de kans is ook groot dat dit niet het geval is (ik denk aan de onomkeerbare opkomst van allerlei vormen van e-commerce) waardoor de inrichting en besturing van supply chains verandert.
Een greep uit wat er vandaag de dag in supply chains gebeurt: same day delivery, focus op de core business, transparantie door ICT, volatiele klantvraag, internet of things, duizend-en-een-optimalisatie programma’s, prijs als belangrijk(ste) marketinginstrument, de ene na de andere tender en niet te vergeten de overload aan projecten die op de agenda’s staan. Niets nieuws lijkt mij, maar al deze onderwerpen leiden wel af. Het aantal bordjes dat in de lucht gehouden moet worden, neemt alleen maar toe, terwijl veel bedrijven kampen met de vraag op welk paard ze moeten wedden. Dit is letterlijk de vraag die ik een paar weken geleden van een klant kreeg. Het speelt dus allemaal echt.
Spaghettibrij
Een paar zaken kun je wel met zekerheid benoemen als het gaat om toekomstbestendige supply chains. Flexibele ICT, die met functionaliteiten het gehele supply chain-proces echt ondersteunt, is er daar één van. Deze systemen zijn er op zich wel, alleen komen ze vaak niet tot hun recht doordat bedrijven niet echt keuzes maken ten aanzien van de juiste inrichting.
Het belangrijkste is dat processen foutloos worden ondersteund. Systemen moeten namelijk helpen, terwijl er vaak toch nog handmatige (herstel)activiteiten worden uitgevoerd, omdat het systeem deze nodig heeft. Om dan nog maar te zwijgen over de spaghettibrij die is ontstaan doordat verschillende systemen aan elkaar zijn geknoopt.
Erger nog is dat ik regelmatig bij bedrijven zie dat er sprake is van zogeheten intelligente interfaces. Deze interfaces zetten niet alleen data door van het ene systeem naar het andere, maar door diverse rekenregels wordt ook de output van het aanleverende systeem omgezet naar iets anders. Dit in combinatie met magere documentatie zie ik als een belemmering voor toekomstbestendige ICT ondersteuning omdat dit er vaak toe leidt dat bedrijven zo iets hebben van ‘oud, maar zolang het werkt…’.
Oude systemen vervangen door nieuwe systemen – terwijl de operatie ook doorgaat – is natuurlijk ook wel een dingetje. Het kan, maar je doet het er niet zo maar even bij. Kortom: de noodzaak tot het beschikbaar hebben van flexibele ICT is een zekerheid als het gaat om toekomstbestendige supply chains. Alleen is dit voor veel bedrijven nog wel een ver van mijn bed show.
Leiderschap
Goed leiderschap is de volgende zekerheid voor toekomstbestendige supply chains. De ‘harde’ kant (kennis van supply chain management) is vaak wel nog wel redelijk aanwezig want anders zouden supply chain leiders nooit op die plek zitten. De ‘zachte’ kant (hoe raak je mensen op een positieve manier en hoe krijg je ze in de goede richting) wordt vaak met assessments ingeschat.
Als je het mij vraagt is de harde kant randvoorwaardelijk en wordt het échte succes door de zachte kant bepaald. Als je niet weet waar het over gaat, dan voeg je niets toe. En ook als je denkt dat je het als supply chain verantwoordelijke alleen redt, dan maak je een enorme fout. Het toepassen in de praktijk van het motto van Toyota, ‘go see, ask why, show respect’ is een zekerheid. Voor veel bedrijven is dit echter ook nog ver weg, omdat het contact met de werkvloer vanuit de ivoren toren vaak beperkt is.
Revolutionair
De derde zekerheid ligt in de snelheid waarmee de wereld verandert. Deze neemt alleen maar toe. Tegenhouden heeft geen zin, dus stap op de trein en ga mee. Zorg natuurlijk wel dat je op de goede trein stapt. De introductie van de videoband was vroeger revolutionair en kostte jaren. De smartphone is een veel completer product dat ook nog eens vele malen sneller wordt geïntroduceerd. Boordcomputers in vrachtauto’s registeren locaties en on-time deliveries, maar met apps gaat het tegenwoordig nog sneller en eenvoudiger. Kortom: productlevenscycli van producten en diensten worden steeds korter en daarop zal de toekomstige supply chain een antwoord moeten hebben.
Winnaar
Ik ben van mening dat bedrijven die het best zijn in het samenspel tussen proces, mens en middel de bedrijven zullen zijn die toekomstbestendige supply chain opzetten en houden. Dit klinkt natuurlijk best logisch, maar het komt erop neer dat je de juiste mensen op de juiste plek zet, nadenkt over wat je als bedrijf toevoegt en ervoor zorgt dat je de juiste middelen hebt om dit te ondersteunen.
Het is namelijk niet zo dat een bedrijf dat nu nog niet investeert in drones, niet toekomstbestendig is. Bedrijven die nog geen pick-up points hebben, zijn ook niet gedoemd te mislukken en ook als bedrijf zonder 3D printer kun je prima overleven. Wat wel het geval is, is dat je winnaars van de toekomst degenen zullen zijn die zich het snelst en rendabel kunnen aanpassen aan veranderende marktomstandigheden.
Kortom, in toekomstbestendige supply chains zijn proces, mens en middelen zodanig op elkaar afgestemd dat flexibiliteit optimaal geborgd is. Concreet ziet dit er voor verschillende bedrijven anders uit. Gezien de sterke focus op de dagelijkse activiteiten, raad ik supply chain-verantwoordelijken aan om bij haast eens rustig achterover te leunen. Als je nu niet nadenkt wat er de komende jaren gaat veranderen dan zal het je over een paar jaar, met alle gevolgen van dien, overkomen zijn. Je weet dan in elk geval wel wat een toekomstbestendige supply chain is.
Hoe toekomstbestendig is jouw supply chain?