Bij een recente training aan een groep managers werd ik geïntroduceerd als een succesvol interim-manager. Ik voelde me er best ongemakkelijk over, want ik kan dat natuurlijk niet controleren en realiseer mij terdege dat dit morgen allemaal anders kan zijn. Natuurlijk volgde ook de vraag hoe het dan komt dat ik blijkbaar zo succesvol ben. Een vergelijkbare vraag krijg ik ook vaak van opdrachtgevers: waarom lukt het jou wel om een procesverbetering door te voeren en ons de afgelopen jaren niet? Het zette mij aan het denken over de belangrijkste aspecten om succesvol te zijn in ons vakgebied. Hierbij mijn antwoord.
Als je het mij vraagt zijn er drie aspecten die met elkaar in balans moeten zijn, namelijk kennis en ervaring, houding en gedrag en visie en leiderschap.
Kennis en ervaring
Het begint natuurlijk allemaal met weten waar je het over hebt. Als je het verschil tussen logistiek en supply chain management niet kunt uitleggen, het verschil tussen Integrated Process Planning en S&OP niet weet, of niet goed helder kunt maken wat het verschil is tussen verschillende voorraad-aanvulmodellen etc., dan wordt het best last. Gelukkig is deze kennis goed op te doen in het scala van goede opleidingen op het gebied van logistiek en supply chain management. Vervolgens heb je natuurlijk kilometers op de teller nodig om voldoende relevante ervaring op te doen. Theoretisch opgeleiden willen vrijwel allemaal in korte tijd een leidinggevende functie, maar zij vergeten dat praktijkervaring belangrijke bagage is die je in je rugzak moet hebben. Ik ben tijdens mijn studie ook enkele jaren orderverzamelaar geweest en mijn eerste echte baan in ons vakgebied was voorraadbeheerder. Niks leidinggeven, eerst maar eens zorgen dat je de theorie ook in de praktijk kunt toepassen – en dat is vaak al lastig genoeg.
Houding en gedrag
Als je eenmaal beschikt over de benodigde kennis en ervaring, ligt succesvol zijn vervolgens erg aan de manier van omgaan met anderen. Ons vakgebied is, ondanks snelle technologische ontwikkelingen, vooral mensenwerk. Houding en gedrag gaan wat mij betreft heel erg over je eigen benaderbaarheid en hoe je reageert op anderen. Binnen ons vakgebied zijn bijvoorbeeld veel principiële en procedurele mensen werkzaam. Heel handig, want zij houden zich altijd aan bepaalde normen en waarden en ze volgen de benodigde stappen om resultaat te halen. Maar goed, als je dan een doelgericht iemand tegenkomt die snel wil scoren en wars is van allerlei stappenplannen, dan moet je daar toch echt zelf – anders dan je gewend bent – op reageren. Natuurlijk heb je ook mensen die het belangrijk vinden dat het vooral leuk en gezellig is. Terecht, en met een gezonde, welgemeende dosis functionele sfeer kom je echt een heel eind. Ik zeg bij bedrijven steeds dat iedereen altijd alles tegen mij mag zeggen. Dit verlaagt de drempel, maar het zorgt er ook voor dat je relevante zaken te weten komt die anders niet bekend zouden zijn, hetgeen weer integriteit vraagt. Bovendien wordt met deze input de kwaliteit en stabiliteit van het resultaat altijd beter.
Visie en leiderschap
Het klinkt wellicht raar, maar regelmatig is degene die mij inhuurt op de een of andere manier een belangrijke oorzaak van het probleem, uitzonderingen daargelaten natuurlijk. Opdrachtgevers met visie weten welke kant het bedrijf op moet en zetten hiervoor supply chain management in. Mocht kennis en ervaring ontbreken, dan wordt tijdelijk externe capaciteit ingezet. Dit geldt natuurlijk ook als blijkt dat intern niet de juiste persoon op een bepaalde positie zit. Om vooraf helderheid te krijgen over de verwachtingen, geef ik opdrachtgevers altijd aan wat ik van hen verwacht. Het klinkt misschien een beetje arrogant, maar eigenlijk is dat alleen maar ja-zeggen en rug rechthouden. Dit vraagt wel om leiderschap. Zonder dit en visie over hetgeen de juiste weg is voor het bedrijf kom je niet verder.
Te gemakkelijk
Tot slot hoor ik regelmatig dat ik gemakkelijk praten heb als het gaat om de zachte kant van succesvol zijn in ons vakgebied, want ik ben namelijk niet in loondienst bij een opdrachtgever. Als ik wil, kan ik elk moment stoppen met een opdracht. Dat klopt natuurlijk, maar dat geldt ook voor een opdrachtgever. Mocht dat ooit nog gaan gebeuren, dan zou ik toch het gevoel hebben dat ik heb verloren. Ik ben van mening dat als je eenmaal aan een opdracht begint, je deze ook altijd (succesvol) afmaakt, zelfs als elders een gemakkelijkere vraag ligt tegen een wellicht interessant financieel plaatje. Voor mensen in loondienst bij een bedrijf geldt hetzelfde. Als voor jezelf de balans tussen kennis en ervaring, houding en gedrag en leiderschap en visie niet goed is, kun je beter op zoek gaan naar iets anders. Het gras is elders overigens vaak niet veel groener. Ik begrijp dat dit onzekerheid met zich meebrengt, maar als je niet iets doet waarvoor je elke dag je bed weer wilt uitkomen, houd je dat echt niet lang vol. Ik heb zelf twee keer eerder mijn baan opgezegd, ondanks dat ik ook vaste lasten heb en op die momenten geen alternatieven ter beschikking had. Vandaag de dag heb ik wél het gevoel dat de drie voorwaarden tot succes en resultaat in balans zijn. Gezien de eerdergenoemde trainingsintroductie, zal dat dan ook wel waar zijn.