Als je in onze supply chain-wereld om je heen kijkt, zie je duidelijk een aantal ontwikkelingen die zeer waarschijnlijk veel invloed hebben op de toekomstbestendigheid van supply chains. Ketensamenwerking, ICT-ontwikkelingen, leiderschap en duurzaamheid zijn onderwerpen waar het de afgelopen jaren regelmatig om heeft gedraaid en die we de komende jaren steeds meer gaan horen. De vraag is natuurlijk: waar leidt dat nu allemaal toe?
Helaas heb ik ook geen glazen bol waardoor ik met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid de toekomst kan voorspellen. Echter, kijkend naar de supply chain-lessen uit het verleden en naar de topics op de agenda van supply chain-directeuren, zie ik wel één belangrijke rode draad in de wereld van ons vakgebied voor de komende jaren, namelijk langetermijndenken. Ofschoon de korte klap, laaghangend fruit, quick wins nog steeds zaken zijn en blijven om snel aantoonbare resultaten te laten zien, is ons gedachtegoed toch steeds meer gericht op verder en verder vooruitdenken. De horizon verschuift van één tot drie jaar naar vijf tot tien jaar of meer.
Snelheid
Wat voor de komende jaren ook zeker zal meespelen, is het tempo waarin de ontwikkelingen gaan. Het gaat allemaal nog sneller dan we vandaag de dag gewend zijn. Dit zie je vooral in de innovaties op het gebied van ICT: kunstmatige intelligentie, robotisering, de kwantumcomputer, blockchain-technologie, et cetera. Stuk voor stuk ontwikkelingen die de toekomstbestendigheid van supply chains flink gaan beïnvloeden. We weten nog niet precies hoe en wat, maar dát het gaat gebeuren, staat als een paal boven water.
Om hier toch een beetje een gevoel bij te krijgen, hoorde ik een paar weken geleden een goede suggestie van Nicolien Hendricxs (TNO) om kinderen tot een jaar of dertien, veertien een dag in je bedrijf te laten meelopen. Zij beleven techniek anders dan wij, ze kennen geen beperkingen in denken ten aanzien van wat wel en niet kan of mag en zo’n dag meelopen sluit goed aan bij de maatschappelijke stages op havo en vwo-onderwijs. Een mooi voorbeeld van anders denken.
Mindshift
De Supply Chain Monitor 2017 laat ook zien dat de supply chain-volwassenheid bij vooral de middengroep van bedrijven toeneemt, waardoor de afstand tot de koplopers kleiner wordt. Hierin ligt ook een belangrijk aspect voor de lange termijn. Zolang de dagelijkse operationele transacties tussen ketenpartijen volgens plan blijven lopen, is er voor de korte termijn niet zo veel aan de hand. Echter, gewoon op de automatische piloot de dagen doorkomen, is steeds minder gewenst. Niet alleen door bedrijven, maar ook door medewerkers. Dit biedt dan ook steeds meer ruimte om na te denken over strategie en middellangetermijnplanningen.
Deze andere manier van denken, vooruitkijken in plaats van elke dag ‘overleven,’ is nodig om uiteindelijk zover te komen dat bedrijven in staat zijn om invulling te geven aan de zogenaamde ‘nieuwe realiteit’. Dan gaat het veel meer om sense en respond en dat vraagt een andere manier van denken. Want hetgeen vandaag nog goed is, is morgen misschien wel helemaal ‘uit.’
Kijk daarom vooruit in plaats van in de achteruitkijkspiegel. Want ook voor ons vakgebied geldt het verhaal van de ‘in het verleden behaalde rendementen…’ Niet omdat het nu eenmaal anders zou moeten, maar omdat klantwaarde vandaag de dag anders wordt beleefd. Als dit niet tot een andere manier van denken leidt, zal dit wel veroorzaakt worden door regelgeving. Stel je de impact op de supply chain maar eens voor als over een paar jaar leveringen in steden alleen nog maar CO2-neutraal mogen zijn.
Balans
Het klinkt waarschijnlijk erg cliché, maar bedrijven die in staat zijn om balans aan te brengen en te houden tussen harde factoren als omzet, winst en technologie en zachte factoren als leiderschap en gemotiveerde medewerkers zullen op lange termijn ook winnen. Zij zijn in staat om en/en te doen, terwijl bij veel bedrijven het toch nog vaak gaat over dagelijkse dingen, los van de grotere projecten. Langetermijndenken terwijl medewerkers in het verleden blijven hangen, werkt niet. De mindset moet wel gericht zijn op de lange termijn, ondanks dat er voor de korte termijn nog geen burning platform is. Maar ach, regeren is vooruitzien.
Klantwaarde
Toch wel bijzonder dat het eerste managementprincipe uit ‘The Toyota Way’ (Liker, 2004) al aangaf dat lange termijn altijd moet winnen van (financiële) doelen op korte termijn. Dat dit denken in langere termijn een belangrijker onderdeel gaat worden van de toekomstige supply chain is wat mij betreft overduidelijk. De oorzaak hiervan: klanten verwachten nu eenmaal veel meer van bedrijven dan jaren geleden. Klantwaarde gaat niet alleen meer over de laagste prijs en op tijd en compleet leveren, maar om nog zoveel meer. Dat heeft impact voor de komende jaren. Daarom is het verstandig om elke dag minimaal een half uur na te denken over de langetermijnontwikkelingen. Als je daar al geen tijd voor hebt, wint de lange termijn nooit.