Supply chain management en logistiek zitten bij veel bedrijven nog steeds in de kostenhoek. Om producten van A naar B te krijgen, is logistiek nu eenmaal nodig, maar het liefst zouden deze bedrijven het zonder doen. Daar komt bij dat supply chain-kennis erg beperkt is, waardoor het voor experts lastig is om in jip-en-janneketaal uit te leggen waarom supply chain management waarde toevoegt in plaats van dat het iets is dat moet en geld kost. Hoe komt dat?
Afgelopen maand gaf ik bij één van mijn opdrachtgevers een basistraining supply chain management. Gewoon aangeven wat het is en de aanwezigen laten inzien dat zij er eigenlijk al veel onderdelen van oppakken, zonder dat zij deze term gebruiken. Aan het begin van de middag stelde één van de aanwezigen mij de vraag waarom ik vaak Engelse termen gebruik. ‘Als je het uitlegt, begrijp ik het wel. Maar waarom gebruik je van die moeilijke kreten?’, vroeg een productiemedewerkster. Goede vraag natuurlijk, maar het ergste vond ik nog dat ik er zelf geen idee van had dat ik moeilijke woorden gebruikte. De vraag kwam bij mij binnen, kan ik je vertellen.
Onderweg naar huis bleef de vraag mij bezighouden. Ik ging na welke termen ik zoal gebruik. Logistieke grondvorm, klantorder-ontkoppelpunt, stroomopwaarts, customer intimacy, advanced planning tools, waarde-dichtheid, SMED, sales & operational planning, voorraad-aanvulmodellen, forecasting én een hoop afkortingen passeerden de revue. Hoe kan het nu dat ik me niet realiseerde dat ik moeilijke woorden gebruik in relatie tot supply chain management, terwijl de mensen in de training daar wezenlijk anders over dachten?
Na een uur onderweg te zijn, realiseerde ik mij dat als je (nog) geen verstand hebt van supply chain management ons jargon voor een leek niet te volgen is. Dan is het natuurlijk ook niet zo raar dat er vragen worden gesteld over de toegevoegde waarde van het vakgebied. We maken het veel te ingewikkeld en gebruiken moeilijke woorden. Ik ben er zelf schuldig aan. Ik koos er in de training voor een filmpje (ook weer in het Engels) over supply chain manage-ment van flessen water te laten zien. Dat maakte de zaak een stuk duidelijker.
Praktijk
Toen ik er vervolgens in het weekend na de training een aantal studieboeken over supply chain management op nasloeg, werd het mij wel duidelijk waarom ik de vraag tijdens de training kreeg. Inhoudelijk kloppen de boeken van de bekende auteurs wel en zij realiseren zich natuurlijk ook prima wat hun doelgroep is, maar als je geen hbo-opleiding hebt of bij een bedrijf werkt waar de supply chain-volwassenheid laag is, dan zijn wij best lastig te volgen en heeft ons vakgebied iets wolligs over zich. We moeten het veel praktischer maken.
Wellicht moet ik zelf een boek gaan schrijven waarin moeilijke woorden verboden zijn. Daarin beschrijf ik dan wat we doen, wat het op korte en lange termijn oplevert en hoe we het verschil gaan maken voor klanten. Uiteindelijk draait het om klanttevredenheid en hóe je dat realiseert – met of zonder mooie kreten – is niet van belang, zolang je klanten maar tevreden zijn. Als het te lang piept en kraakt en er lastige vragen komen over supply chain manage-ment is dat voor mij een teken dat er weerstand ontstaat omdat er niet langer voldoende klantwaarde wordt geboden. Om dit te herstellen, worden er vervolgens kosten gemaakt, neemt het rendement af én komt de vraag weer wat je eigenlijk aan supply chain management hebt. Met moeilijke woorden wekken we dan de indruk dat het allemaal ook wel erg complex is.
Marketing
Volgens mij doen we als supply chain professionals iets fundamenteel verkeerd. Namelijk ons vakgebied te ingewikkeld maken met als doel de relevantie ervan aan te tonen. Van marketingmensen weten we toch ook dat zij willen verkopen en mensen met een financiële achtergrond letten op de kleintjes. In ons vakgebied komt altijd de vraag wat iets kost aan bod. Maar voor marketingcampagnes trekken bedrijven ook flinke budgetten uit, terwijl er vooraf geen garantie voor succes bestaat. Supply chain-mensen behoren daarom altijd te denken in processen en ketens. Ook horen ze vooral de klant centraal te stellen. Zolang wij zelf blijven denken en communiceren in termen van kosten en efficiency en ook nog eens te veel moeilijke woorden gebruiken, zullen we nooit uit het verdomhoekje komen. Zonde, want ook zonder vakjargon is supply chain management relevant. Kijk maar eens om je heen naar wat er gebeurt.