Het lijkt haast wel of steeds meer bedrijven zichzelf de vraag stellen: ‘Hoe nu verder?’ Ik zie het bij verschillende opdrachtgevers. De boel staat niet in brand en er wordt al jaren op dezelfde manier gewerkt, maar op de één of andere manier ontstaat het gevoel iets te moeten doen, uit angst ‘de boot te missen’. De vraag is alleen: welke boot en wat moet je dan doen?
Bij veel bedrijven stonden de afgelopen jaren in het teken van kostenbeheersing. Een open deur. Inmiddels gaat het echter weer beter met de economie en het consumentenvertrouwen neemt toe. Vervolgens dringt dan het gevoel zich op de afgelopen jaren stilgestaan te hebben: we hebben de boot gemist, we zijn te laat.
Toch klopt dit volgens mij niet, want bezig zijn met het verlagen van kosten is zeker niet hetzelfde als niets doen. Sterker nog, als je structurele procesverbeteringen doorvoert, zorg je ook voor terugkerende kostenreductie. Misschien zijn we wel mínder bezig geweest met innovatieve procesverbeteringen. Dat is logisch, want innoveren (ongeacht hoe groot of hoe klein je het maakt) kost nu eenmaal geld, terwijl je vooraf niet weet hoeveel en wanneer het wat oplevert. Maar desondanks innoveren volgens mij alle bedrijven door kleine veranderingen door te voeren. We noemen het alleen nooit innoveren, omdat we het beeld hebben dat dat alleen maar grootschalige en dure projecten betreft.
Gevoel
Toch bespeur ik bij veel bedrijven regelmatig de angst achter de feiten aan te hollen. Deze (maak)bedrijven hebben vaak geen WMS, geen webshop, geen big data experts of procesmanagers in dienst. Met gezond verstand, en logisch nadenken, komen zij al jaren een heel eind. En toch is er onrust.
Met die onrust word ik geconfronteerd wanneer ik gebeld word met vragen als: ‘Volgens mij moeten we iets met supply chain management, maar wat houdt dat in? En wat levert het op?’ Of er komt een aanvraag voor een afspraak waarin een bedrijf eens met mij wil bespreken hoe het ‘de logistiek’ toekomstbestendig kan maken. Gesprekken ‘op de gang’ geven ook vaak aan dat er iets speelt, maar wat nu echt het probleem is wordt vaak pas later duidelijk.
Dit fenomeen lijkt wellicht iets dat alleen voorkomt bij kleine bedrijven, maar dat is zeker niet het geval. Het gebeurt ook bij bedrijven met honderden medewerkers. Zij lezen bijvoorbeeld dat er tegenwoordig een app is voor spoedtransporten, dat data control towers en artificial intelligence de toekomst zijn, of dat in magazijnen robotisering steeds normaler wordt. En als je dat zelf nog niet hebt, dan moet je wat. Klakkeloos volgen wat anderen hebben gedaan: het lijkt voor de hand liggend, maar vergroot de kans op problemen aanzienlijk. Geen bedrijf is namelijk hetzelfde.
Ontwikkelingen
Een paar jaar geleden was iedereen druk bezig met het implementeren van lean. Vandaag de dag ervaar ik dit ook voor supply chain management. Beide hebben iets schimmigs, namelijk het gevoel dat het veel oplevert en dat het complex is. Anderen doen het namelijk ook en geven aan dat ze er al een tijd mee bezig zijn. Hoe je supply chain management dan implementeert, is natuurlijk wel de vraag voor veel bedrijven. Terwijl dat eigenlijk procesmatig bekeken wel meevalt, als je maar met een doordacht stappenplan aan de gang gaat. Toegegeven: succesvol supply chain management implementeren, doe je er niet zomaar even bij en een behoorlijke basiskennis is vereist, maar die kun je eventueel tijdelijk inhuren.
Waar het vooral om draait, is samenwerken, successen laten zien en deze vieren, stug volhouden en leiderschap. Bovendien is het belangrijk om elkaars verwachtingen te managen. Je kunt niet van de kelder op de zolder springen. Die sprong is te groot. Dat heeft alles te maken met de supply chain-volwassenheid van een bedrijf. Een organisatie die het gevoel heeft de boot te missen, is nog sterk in ontwikkeling. Dat betekent echter niet dat je dan maar niets moet doen.
Advies
Als het gevoel heerst dat in het bedrijf achter de feiten wordt aangehold, dóe er dan vooral wat mee. Laat een quick scan of supply chain check uitvoeren om te achterhalen wat realistisch gezien mogelijk is. Stel vervolgens gezamenlijk concrete doelstellingen op – zowel harde (euro’s) als zachte (volwassenheid) – en accepteer niet dat deze doelstellingen niet worden gehaald. Dat vraagt om leiderschap. Je kunt namelijk wel honderd redenen bedenken waarom een doelstelling toch niet wordt gehaald. Kortom: blus de onrust! Mooie bijkomstigheid is dat dat ook tot een acceptabele terugverdientijd leidt.