Nee, dit gaat niet over het tv-programma, maar over menselijk gedrag. In elk bedrijf lopen ze wel rond en herken je ‘de mol’. De mol doet altijd moeilijk, wil nooit iets, is gewoon een lastige medewerker en onmogelijk in de omgang. Interim-managers, verkopers en consultants zijn vaak alert op de mol, omdat deze in staat is om succes in de weg te staan. Ook collega’s onderling hoor ik bij klanten regelmatig over de mol zeggen: ‘Ja, maar die doet altijd moeilijk, niets van aantrekken.’ Maar het negeren is waarschijnlijk niet de beste manier om met de mol om te gaan. Beter is om eerst te onderzoeken waarom iemand eigenlijk de mol is.
Empathie
Mollen zijn in mijn ogen namelijk medewerkers die goed weten wat er aan de hand is en die vaak door kennis, visie en ervaring al weten welke actie ondernomen moeten worden om een probleem op te lossen. Hun probleem is echter, dat communicatie niet hun sterkste eigenschap is. Daar komt ook nog eens bij dat managers en collega’s deze mollen meestal maar lastig vinden. Door de lange historie is daar niets aan te doen, hoor ik dan geregeld. Tja, je hierachter verschuilen is natuurlijk ook een manier. Stop je kop in het zand, geef de mol volledig de schuld, negeer deze zoveel mogelijk en de tijd zorgt uiteindelijk wel voor een oplossing.
Ervaring
Nu ik een aantal jaren in het veld bij tientallen verschillende bedrijven, opdrachtgevers en/of sectoren ben geweest, durf ik wel te stellen dat in elk bedrijf wel een mol zit. Alleen weet je vooraf niet wie de mol is.
Het klinkt misschien raar, maar op de één of andere manier word ik direct aangetrokken door de mol. Waarschijnlijk omdat deze mensen vaak echt vakinhoudelijk bezig zijn met supply chain management, en dat praat zo lekker weg. Mollen zijn (in elk geval tegen mij) echte praters; wel in één richting overigens. Gooi er een euro in en je krijgt voor vijfentwintig euro aan informatie.
Dus als je wat wat meer empathisch vermogen toont richting de mol en bedenk dat er niemand elke dag zijn bed uitkomt om vervolgens op het werk de hele dag de zeurpiet uit te hangen, kom je erachter dat de mol vaak geen rotte appel is, maar juist een goede medewerker die wat communicatieproblemen heeft.
Onbegrip
Wat mij echt opvalt, is dat mollen vaak een sterk gevoel van onbegrip hebben. En dat is best logisch. Mollen zitten vaak al veel meer in de actiestand wanneer het gaat over veranderprocessen, aangezien ze kennis van zaken hebben en voorop lopen als het gaat om het aandragen van oplossingen. Voor mollen is het dan ook maar moeilijk te begrijpen dat collega’s en management zo lang moeten nadenken voordat ze een besluit nemen.
Als mollen nu eens de moeite nemen om transparant te delen en hun collega’s tegelijkertijd wat meer oprechte interesse in de mollen tonen, dan wordt het een stuk gemakkelijker. Grote verandertrajecten worden niet alleen eenvoudiger, maar ook in een prettige omgeving afgerond. Iedereen kan daarom bijdragen aan het verlagen van het mol-gehalte. Om dat succesvol te doen, moet je de mol wel eerst identificeren. De mol zie je niet zo maar.
Misverstand
In de natuur betekent een molshoop op het gras dat de mol nu net verder onder de grond is gaan zitten. Hij is helemaal niet in de buurt! Bij bedrijven is dit ook vaak het geval, want de mol is slim genoeg om onder de radar te blijven. Je vindt de mol met oprechte interesse en door goed te luisteren. De uitspraak “Ja, dat kon ik je wel vertellen” is er een die hij veel gebruikt.
Als je de mol eenmaal gevonden hebt, level dan vooral op inhoudelijke punten en maak duidelijk dat communicatie wel eens de aanleiding kan zijn voor het onbegrip. Zelfs de mol gaat dan weer kwispelen omdat deze wordt gehoord en door aandacht groeit alles.